S ย่อมาจาก SOLAR RADIATION STORM คือ

      พายุรังสีสุริยะพบเมื่อเกิดการปะทุของแม่เหล็กขนาดใหญ่ มักเกิดจากการปลดปล่อยมวลของดวงอาทิตย์ และร่วมกับเปลวสุริยะเร่งอนุภาคมีประจุในบรรยากาศของดวงอาทิตย์ให้มีความเร็วสูงมาก อนุภาคที่สำคัญส่วนใหญ่คือโปรตอน ที่สามารถเร่งความเร็วเป็น 1/3 ของความเร็วแสงหรือ 100,000 กม./วินาที ที่ความเร็วนี้ โปรตอนสามารถเดินทางผ่านระยะทาง 150 ล้านกิโลเมตร จากดวงอาทิตย์มายังโลกด้วยเวลาเพียง 30 นาที เมื่อมาถึงโลก โปรตอนที่เคลื่อนที่เร็วสามารถทะลุเข้าไปในชั้นสนามแม่เหล็กซึ่งทำหน้าที่ป้องกันโลก จากอนุภาคที่มีประจุลดลง เมื่ออยู่ภายในชั้นสนามแม่เหล็ก อนุภาคจะถูกดึงลงมาตามเส้นแรงแม่เหล็ก และซึมลงไปในชั้นบรรยากาศใกล้กับขั้วโลกเหนือและใต้

      NOAA ได้จำแนกพายุรังสีสุริยะโดยใช้ NOAA Space Weather Scale ที่มีสเกลตั้งแต่ S1-S5 โดยสเกลอยู่บนพื้นฐานของการวัดพลังโปรตอน ที่ได้ข้อมูลมาจากดาวเทียมวงโคจรค้างฟ้า GOES การเริ่มต้นของพายุรังสีสุริยะ ที่ถูกให้นิยามเมื่อฟลักซ์ของโปรตอนที่ค่าพลังงานมากกว่าหรือเท่ากับ 10 เมกะอิเล็กตรอนโวลท์ หรือมากกว่า 10 หน่วยฟลักซ์โปรตอน (1 pfu= 1 particle*cm-2*s-1*ster-1) การสิ้นสุดของพายุรังสีสุริยะกำหนดโดยค่าครั้งสุดท้าย เมื่อค่าฟลักซ์ของโปรตอนมากกว่าหรือเท่ากับ 10 เมกะอิเล็กตรอนโวลท์ หรือมากกว่า 10 หน่วยฟลักซ์โปรตอน สิ่งนี้ทำให้เกิดการพ่นหลายครั้งของเปลวสุริยะและ interplanetary shocks ที่แวดล้อมโดยพายุรังสีสุริยะ พายุรังสีสุริยะนี้สามารถคงอยู่ได้เป็นเวลาหลายชั่วโมงถึงหลายวัน

      พายุรังสีสุริยะทำให้เกิดผลกระทบหลายอย่างใกล้โลก เมื่อโปรตอนที่มีพลังปะทะกับดาวเทียม หรือมนุษย์ในอวกาศ โดยสามารถทะลุลงไปในวัตถุที่พุ่งไปชน ซึ่งทำให้เกิดความเสียหายต่อวงจรอิเล็กทรอนิกส์หรือ DNA ในสิ่งมีชีวิต ในขณะเกิดพายุรังสีสุริยะในระดับ S2 หรือสูงกว่า ผู้โดยสารและลูกเรือในอากาศยานที่บินในระดับสูงและละติจูดสูงอาจเกิดความเสี่ยงในการสัมผัสรังสี เมื่อโปรตอนที่มีพลังชนกับชั้นบรรยากาศ จะกลายเป็นไอออนของอะตอมและโมเลกุล และสร้างอิเล็กตรอนอิสระ อิเล็กตรอนเหล่านี้จะสร้างชั้นใกล้กับระดับล่างของไอโอโนสเฟียร์ ที่สามารถดูซับคลื่นวิทยุความถี่สูง (HF) ทำให้การสื่อสารเป็นไปอย่างยากลำบากหรือไม่สามารถทำได้

       หมายเหตุ : * ค่าเฉลี่ย Flux levels เวลา 5 นาที (ค่าในวงเล็บเป็นค่ายกกำลัง)
                 ** เป็นค่าที่เหมาะสมสำหรับผู้โดยและลูกเรือ, ส่วนหญิงตั้งครรภ์มีความอ่อนแอต่อค่าดังกล่าว

ผลกระทบที่จะเกิดขึ้นได้แก่
1.HF Radio Communications
2.Satellite Communications

ที่มา : Space Weather Prediction Center, NOAA
link : https://www.swpc.noaa.gov/phenomena/solar-radiation-storm

จัดทำโดย : แผนกภูมิอากาศ กขอ.คปอ.